Các biến tướng trá hình của ma túy như: Cỏ Mỹ, Cần sa, nước biển GHB, thuốc lắc…Ma túy ngày nay càng trở nên nề nguy hiểm do được bào chế mới để qua mặt cơ quan chức năng, đặc biệt là tiếp cận với giới trẻ, phụ huynh cũng không cảnh giác được vì cho rằng đó là những viên kẹo hay nước trái cây vô hại. Khi một người đã sử dụng ma túy nhiều lần dẫn đến bị lệ thuộc về cơ thể hoặc tâm thần. Người sử dụng ma túy sẽ không kiểm soát được bản thân và có những hành vi gây hậu quả nặng nề cho bản thân, gia đình và xã hội. Bác sĩ Nguyễn Văn Nghĩnh, Phó trưởng Khoa Phòng chống HIV/AIDS, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Cà Mau cho biết “Sau khi sử dụng ma túy từ 5 đến 10 phút biểu hiện dễ nhận biết nhất là mắt đỏ và ướt long lanh, sau đó chuyển qua sụp mi mắt, ngồi tại chỗ, gãi chân tay, vò đầu, bứt tóc. Sau khi sử dụng từ 10 đến 20 phút giọng nói sẽ khàn, uống nhiều nước, tâm lý ở trạng thái hưng phấn, nói nhiều, cử chỉ và động tác thiếu chính xác. Sau 90 phút sử dụng sẽ tìm chỗ yên tĩnh để thưởng thức cơn phê, lúc này nằm im như ngủ. Người sử dụng ma túy sợ tắm và sợ ồn ào”. Ngoài ra, người sử dụng ma túy còn có những thay đổi thất thường về giờ giấc sinh hoạt, thức khuya, dậy muộn, hay tụ tập. Tâm trạng thường lo lắng, bồn chồn hay có biểu hiện chống đối, cáu gắt. Hay ngáp, người lừ đừ, mệt mỏi, đối với học sinh thì thường đi học muộn, trốn học, ngồi trong lớp hay ngủ gật, học lực giảm sút nhanh. Nhu cầu sử dụng tiền ngày một nhiều, trong túi quần, áo, cặp thường có các thứ giấy bạc, thuốc lá, kẹo cao su, bật lửa, bơm kim tiêm, gói nhỏ heroin, có dấu tiêm trên mu bàn tay, mặt trong mắt cá chân, ở bẹn, ở cổ…khi phát hiện các dấu hiệu trên người thân, các bậc phụ huynh cần phát hiện sớm để có những biện pháp can thiệp.

Hiện nay, ngành Y tế Cà Mau đã có giải pháp nâng cao năng lực xét nghiệm và chẩn đoán sớm người nghiện ma túy cho đội ngũ cán bộ y tế, đặc biệt là cán bộ y tế phụ trách chương trình tại các xã, phường, thị trấn.  Trong đó, triển khai cho cán bộ y tế về kỹ năng test nhanh để phát hiện chất ma túy trong nước tiểu; hướng dẫn cán bộ y tế chẩn đoán người nghiện ma túy dạng thuốc phiện; tìm hiểu sâu về ma túy và nhận biết các dạng ma túy biến tướng hiện nay; hậu quả và những ảnh hưởng đến sức khỏe và tâm thần do sử dụng ma túy; cách nhân biết người nghiện ma túy và các chất gây nghiện; đặc biệt là cán bộ y tế được hướng dẫn khám đánh giá, tư vấn và áp dụng điều trị phù hợp.

Bác sĩ Nguyễn Văn Nghĩnh, Phó khoa Phòng chống HIV/AIDS, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Cà Mau cho biết “Việc nâng cao năng lực chẩn đoán phát hiện sớm người nghiện ma túy cho cán bộ y tế ở tuyến y tế cơ sở là rất quan trọng. Qua đó, tuyên truyền, vận động người thân, gia đình đưa người nghiện đi điều trị sớm để đạt kết quả cao hơn. Thời gian qua, tỉnh Cà Mau đã đưa việc điều trị nghiện bằng thuốc thay thế Methadone đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, giúp người nghiện dừng sử dụng mà túy, cải thiện tình trạng sức khỏe và tâm thần. Hiện nay tỉnh Cà Mau có 5 cơ sở điều trị nghiện bằng thuốc thay thế Methadone gồm: Trung tâm Kiểm soát bệnh tật; Trung tâm Y tế Đầm Dơi, Trung tâm Y tế Thời Bình, Trung tâm Y tế Trần Văn Thời và Bệnh viện Đa khoa Năm Căn”.

Người nghiện ma túy sẽ gây ảnh hưởng nặng nề về sức khỏe cũng như công việc và học tập, đặc biệt là gánh nặng cho gia đình và xã hội. Vì vậy, khi phát hiện sớm, cai nghiện sớm sẽ đạt kết quả cao và làm giảm nguy cơ lây các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm như: HIV, bệnh lao, bệnh giang mai và các bệnh truyền truyền qua đường tình dục…