Hiện nay, người lành mang mầm bệnh và vô tình phát tán ra cộng đồng là yếu tố khiến ngành y tế khó kiểm soát, tạo nguy cơ lây lan dịch bệnh. Nhiều bệnh truyền nhiễm lây qua đường hô hấp như cúm A, sởi, lao... có thể phát tán thông qua các giọt bắn, dịch tiết từ mũi, miệng, trong khi bàn tay chính là “cầu nối” đưa mầm bệnh đi khắp nơi. Hành động che miệng, mũi khi hắt hơi bằng tay, sau đó tiếp xúc với đồ vật, giấy tờ, tiền, tay nắm cửa hay bắt tay người khác… đều có thể khiến vi khuẩn, virus lây lan.

Tương tự, trong sinh hoạt hằng ngày, nhiều người có thói quen chạm tay vào mắt, mũi, miệng mà không rửa tay, tạo điều kiện cho mầm bệnh xâm nhập cơ thể. Đặc biệt, các bậc phụ huynh khi chăm sóc trẻ bị bệnh nhưng không rửa tay bằng xà phòng sau khi tiếp xúc với dịch tiết của trẻ, rồi tiếp tục sinh hoạt, đi làm, giao tiếp… vô tình trở thành nguồn lây nhiễm ra cộng đồng.

Trong môi trường học đường, bàn tay bẩn là “tác nhân” khiến bệnh tay – chân – miệng, tiêu chảy, cúm... dễ lây lan nhanh. Những năm qua, dịch tay – chân – miệng vẫn xuất hiện rải rác quanh năm, cho thấy ý thức rửa tay đúng cách trong cộng đồng chưa được duy trì thường xuyên.

Cô Hoàng Thị Minh, Phó Hiệu trưởng Trường Tiểu học 1, xã Năm Căn, cho biết: việc đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục học sinh thực hành rửa tay bằng xà phòng không chỉ giúp các em hình thành thói quen vệ sinh cá nhân mà còn lan tỏa hành động này đến gia đình và cộng đồng. Nhờ vậy, số ca mắc tay – chân – miệng trong trường giảm dần qua từng năm.

Tuy nhiên, cô Minh cũng thừa nhận việc triển khai biện pháp rửa tay bằng xà phòng vẫn còn gặp nhiều khó khăn: kinh phí lắp đặt vòi nước, bồn rửa tay, trang bị xà phòng, khăn lau tay còn hạn chế; công tác phối hợp giữa các đơn vị, ngành chức năng chưa đồng bộ, việc giám sát, nhắc nhở chưa thường xuyên.

Để khắc phục tình trạng này, Trung tâm Y tế khu vực Năm Căn đã đẩy mạnh công tác truyền thông, lồng ghép các chương trình giáo dục sức khỏe, hướng dẫn kỹ năng rửa tay bằng xà phòng trong trường học. Các em học sinh được xem là “hạt nhân tuyên truyền”, giúp chuyển tải thông điệp phòng bệnh đến gia đình và cộng đồng.

Theo các chuyên gia y tế, chỉ với thói quen rửa tay bằng xà phòng đúng cách và thường xuyên có thể phòng được khoảng 47% các bệnh truyền nhiễm như cúm, tiêu chảy, tay – chân – miệng, giun sán, bệnh về mắt…

 Bác sĩ Lê Chí Nguyện, Giám đốc Trung tâm Y tế khu vực Năm Căn, nhấn mạnh: “Rửa tay bằng xà phòng là biện pháp phòng bệnh hiệu quả, rẻ tiền nhưng cần được thực hiện thường xuyên và đúng cách. Đặc biệt, trường học là môi trường cần ưu tiên triển khai vì đây là nơi dễ phát sinh và lây lan dịch bệnh nếu không chú trọng vệ sinh cá nhân.”

Ngành y tế khuyến cáo người dân nên rửa tay bằng xà phòng dưới vòi nước sạch trong các thời điểm quan trọng như: trước và sau khi ăn; sau khi đi vệ sinh; sau khi thay tã, chăm sóc trẻ nhỏ hoặc người bệnh; trước khi chế biến thực phẩm; sau khi tiếp xúc với dịch tiết của cơ thể hoặc các bề mặt công cộng.

Duy trì thói quen rửa tay bằng xà phòng không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe bản thân mà còn góp phần quan trọng trong việc phòng, chống dịch bệnh, xây dựng môi trường học đường và cộng đồng an toàn, lành mạnh.