Theo Văn phòng Phòng, chống tác hại của thuốc lá - Bộ Y tế, đầu lọc được cấu tạo bởi các thành phần như cellulose acetate, than hoạt tính và đôi khi là nhựa trao đổi ion, được các nhà sản xuất quảng cáo là có thể làm giảm lượng hắc ín đi vào trong phổi.
Đối với các chất ở dạng hạt trong khói thuốc lá, đầu lọc chỉ ngăn lại được những hạt có đường kính lớn. 100% hạt có đường kính nhỏ và 50% hạt có đường kính trung bình (khoảng 100 nm) vẫn đi vào cơ thể thông qua đầu lọc. Đối với các chất ở dạng khí trong khói thuốc lá, đầu lọc sẽ không ngăn được.
Trong khi đó, trong số hơn 4.000 chất độc trong khói thuốc lá có đến 3.000 chất là ở trạng thái khí.
Nghiện chất nicotine
Trên thực tế, chỉ cần vài giây sau khi rít một hơi thuốc lá vào phổi, người hút sẽ cảm nhận được những kích thích của chất nicotine lên hệ thần kinh trung ương và lên toàn cơ thể. Do vậy, khi hút thuốc lá, người hút có thể thấy trí óc sáng suốt và làm việc có hiệu quả hơn hoặc trong những lúc căng thẳng, lo âu, thuốc lá có thể làm cho người hút cảm thấy thư giãn và bình tĩnh hơn.
Nicotine tác động làm tăng tiết các chất dẫn truyền thần kinh trung gian và các nội tiết tố tham dự vào chức năng kháng lại các stress của cơ thể như cathecolamine (epinephrine, norepinephrine và dopamine), beta endorphine và các loại cortisol. Những chất này làm cho người hút thuốc lá cảm thấy bình tĩnh, tự tin, bớt lo âu và có sức để làm việc nhiều hơn. Tuy nhiên, nếu chúng ta càng hút nhiều, cơ thể bị kích thích tiết các chất nội tiết tố liên tục cho đến khi các chất này bị cạn kiệt. Những lúc này, thay vì có cảm giác sảng khoái, người bệnh lại thấy mệt mỏi hơn, khó tập trung tư tưởng, cáu gắt và suy sụp tinh thần mau chóng.
Nguy hiểm từ đầu lọc thuốc lá
Chiếc đầu lọc thuốc lá chủ yếu là bằng nhựa cellulo – acetat, được cấu tạo bởi công nghệ đục thủng những lỗ tí hon, gần như vô hình trong bộ lọc. Theo các nhà khoa học, đầu lọc thuốc lá thật sự không hoạt động, thậm chí gây ung thư, vì chúng khiến người hút thuốc lá nhiều hơn và độc tố có hại cũng không được loại bỏ. Một số nhà khoa học thậm chí còn đặt tên cho đầu lọc thuốc lá là vụ lừa đảo nguy hiểm nhất trong lịch sử văn minh. Đầu lọc thuốc lá xuất hiện lần đầu tiên vào năm 1950 khi ngành công nghiệp thuốc lá miêu tả chúng như một cách để làm cho thuốc lá an toàn hơn. Theo họ, chiếc đầu lọc có thể lọc được các loại nhựa có trong khói thuốc lá và chất nicotine, những chất có liên quan đến bệnh ung thư phổi.
Tuy nhiên, xét cho cùng, đầu lọc của một điếu thuốc không thực sự làm giảm tác hại của việc hút thuốc vì khi hút bằng đầu lọc, người ta sẽ hút sâu hơn với lượng hơi lớn hơn. Đồng thời, những người nghiện thuốc sẽ hít vào phổi đủ số lượng nicotine mà cơ thể họ cần. Bên cạnh đó, những bằng chứng khoa học mới đây cũng cho thấy rằng, hơn 4.500 tỷ đầu lọc thuốc lá mà con người thải ra trong môi trường phải mất hơn 10 năm mới phân hủy được, do đó, gây ô nhiễm môi trường và gây hại cho các động vật nhỏ.
Từ những thực tế trên, các nhà khoa học khẳng định việc sử dụng đầu lọc trong thuốc lá với sự bùng phát bệnh ung thư phổi có sự liên quan chặt chẽ với nhau. Theo đó, đầu lọc làm cho người hút thuốc hít những hơi sâu hơn và lớn hơn, do đó lượng độc tố đi vào phổi nhiều hơn.