Tình trạng thiếu hụt vitamin D là nguyên nhân gây còi xương ở trẻ nhỏ và bệnh loãng xương ở người lớn. Những nghiên cứu cho thấy chế độ ăn nghèo canxi sẽ làm tăng dị hóa vitamin D gây còi xương ở trẻ em.
Vitamin D là một loại vitamin đặc biệt bởi nó thuộc nhóm chất tan trong chất béo và cơ thể chúng ta có thể tự tổng hợp được. Trong nhóm vitamin D bao gồm có vitamin D2 và D3, trong đó D3 được biết đến nhiều hơn và có vai trò quan trọng hơn. Vitamin D là một trong những chất có ảnh hưởng tới quá trình phát triển của hệ xương của trẻ nhỏ và điều hòa nồng độ canxi có trong máu luôn ổn định.
Một số nguyên nhân cơ bản gây ra việc thiếu vitamin D ở trẻ có thể kể đến như: Do tâm lý của nhiều bậc phụ huynh rằng cơ thể trẻ còn non nớt, cần được bảo vệ, do đó họ luôn cho bé ở trong phòng kín, rất ít khi cho trẻ tiếp xúc với ánh nắng mặt trời buổi sáng. Cho trẻ sinh sống ở khu vực ôn đới, xa xích đạo, thời gian chiếu của ánh sáng mặt trời ít. Trẻ sinh non, cơ thể không được khỏe mạnh như trẻ sinh thường nên quá trình hấp thu các chất dinh dưỡng kém. Tác dụng của một số loại thuốc hỗ trợ điều trị gan, thận gây cản trở tác dụng hoặc quá trình hấp thụ của vitamin D. Ngoài ra, chế độ dinh dưỡng thiếu các chất cung cấp vitamin D cho cơ thể. Cơ thể kém hấp thu vitamin D do gặp các vấn đề về tiêu hóa và không hấp thụ được gluten có trong thực phẩm…
Thiếu vitamin D là một lý do gây ra bệnh còi xương ở trẻ nhỏ, vì vậy trẻ bị còi xương thì chắc chắn trẻ đang bị thiếu vitamin D một cách nghiêm trọng. Tuy nhiên, không riêng trẻ bị còi xương mà có rất nhiều bé bị béo phì mà vẫn bị thiếu vitamin D. Cơ thể trẻ thiếu vitamin D hay bị đổ mồ hôi trộm, ngay cả khi trời lạnh thì vẫn bị đổ mồ hôi.
Bên cạnh thiếu vitamin D, tóc của trẻ không được khỏe, đen mà còn thường xuyên bị rụng tóc và rụng theo hình vành khăn. Đây là một trong những dấu hiệu dễ dàng nhận biết nhất ở trẻ. Thóp rộng, chân vòng kiềng. Trẻ thường xuyên biếng ăn, táo bón. Chậm vận động. Khi bị nặng hơn thì có thể xương ngực của trẻ bị dị hình. Trẻ chậm bị mọc răng, chậm bò so với trẻ cùng lứa tuổi.
Trẻ hay khó chịu, quấy khóc, khi ngủ hay bị giật mình.
Thường xuyên cho trẻ tắm nắng là phương pháp tăng cường vitamin D. Thời điểm tắm nắng là khi mặt trời mới lên, từ 6 giờ đến trước 9 giờ sáng (khoảng thời gian đó trong ánh sáng mặt trời chưa có nhiều tia tử ngoại gây hại cho da), thời gian tắm mỗi ngày khoảng 10-15 phút. Khi tắm nên để bàn tay, bàn chân, cánh tay, bụng... của bé được tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng.
Bổ sung vitamin D cho các bé thông qua những loại thực phẩm bao gồm dầu gan cá, lòng đỏ trứng, sữa, gan động vật. Các loại cá như cá hồi, cá trích, cá mòi, cá ngừ... Các loại đồ uống từ ngũ cốc, hoặc nước trái cam ép đã được bổ sung các chất dinh dưỡng cần thiết. Nấm shitake khô. Duy trì chế độ ăn uống khoa học, cung cấp đầy đủ những nhóm dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển của trẻ.
Cha mẹ cần lưu ý khi bổ sung Vitamin D cho trẻ, lượng vitamin D có trong thức ăn chỉ cung cấp khoảng 10 % lượng vitamin cơ thể con người cần thiết, và lượng vitamin thực tế cơ thể nhận được là rất ít vì thế không được phép bỏ qua được vai trò quan trọng của việc tắm nắng vào buổi sáng.
Khi tắm nắng cần phải cho ánh sáng mặt trời tiếp xúc trực tiếp vào da, vì vậy không nên mặc nhiều quần áo, không được phép sử dụng các sản phẩm chống nắng và không được phép tắm nắng qua lớp kính cửa sổ. Bất kể một tác nhân nào dù là nhỏ nhất cũng sẽ cản trở đến việc hấp thụ vitamin D của cơ thể. Những bà mẹ mang thai, ở giai đoạn cuối thai kỳ sắp sinh nên bổ sung dầu cá hoặc các thực phẩm có chứa nhiều vitamin D.
Khi trẻ thiếu vitamin D cha mẹ có thể bổ sung cho cơ thể trẻ vitamin D3, vì đây là dạng cơ thể cần thiết. Tất cả liều lượng vitamin sử dụng cho trẻ đều phải tham khảo ý kiến tư vấn của các bác sĩ chuyên khoa, các bậc phụ huynh không được tự ý cung cấp vitamin D cho bé.