Bệnh tay chân miệng là bệnh truyền nhiễm xảy ra quanh năm, tuy nhiên thường bùng phát mạnh và có nguy cơ trở thành dịch vào khoảng tháng 2 đến tháng 4, ngay sau Tết Nguyên đán, và từ tháng 9 đến tháng 12, khi học sinh bước vào năm học mới. Bệnh do virus gây ra, lây truyền chủ yếu qua đường tiêu hóa, dễ lây lan trong điều kiện vệ sinh không đảm bảo và tại những nơi đông người như trường học, nhà trẻ. Trong thời điểm học sinh vừa trở lại lớp sau kỳ nghỉ hè, nguy cơ bùng phát càng cao nếu các cơ sở giáo dục mầm non, nhóm trẻ gia đình và nhà trường không thực hiện nghiêm các biện pháp phòng ngừa, vệ sinh môi trường cũng như xử lý kịp thời các ca bệnh nghi ngờ.
Theo báo cáo của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Cà Mau, trong tám tháng đầu năm 2025, toàn tỉnh ghi nhận 1.560 ca mắc bệnh tay chân miệng, giảm 27,5% so với cùng kỳ năm 2024 (2.151 ca), không có trường hợp tử vong. Trong tuần 32, từ ngày 4 đến 10/8/2025, có 41 ca mắc mới, tăng 70,8% so với tuần trước (24 ca). Một số địa phương có số mắc cao là Bạc Liêu với 9 ca, Trần Văn Thời và Hồng Dân mỗi nơi 5 ca. Cùng thời điểm này, tỉnh đã xử lý bốn ổ dịch, nâng tổng số ổ dịch từ đầu năm lên 13, giảm 71,1% so với cùng kỳ năm 2024. Riêng trong tháng 8, số ca mắc là 300, giảm 4,2% so với tháng trước (313 ca). Các địa phương ghi nhận nhiều ca mắc nhất gồm Cà Mau với 50 ca, Trần Văn Thời 42 ca và Bạc Liêu 36 ca. Trong tháng, cũng như tính từ đầu năm, không có ca tử vong.
Để chủ động phòng chống, hạn chế ảnh hưởng của bệnh tay chân miệng đến sức khỏe trẻ em, đặc biệt trong thời điểm bắt đầu năm học mới, CDC Cà Mau khuyến cáo các thầy cô, phụ huynh và người dân cần nâng cao ý thức phòng bệnh. Vệ sinh cá nhân là yếu tố then chốt: người lớn và trẻ em phải rửa tay thường xuyên bằng xà phòng dưới vòi nước chảy, nhất là trước khi chế biến thức ăn, trước khi ăn hoặc cho trẻ ăn, trước và sau khi chăm sóc trẻ, sau khi đi vệ sinh hoặc thay tã. Trong sinh hoạt hằng ngày, cần sử dụng nước sạch, cho trẻ ăn chín, uống chín, đồ dùng ăn uống phải được rửa sạch và tốt nhất nên tráng nước sôi trước khi sử dụng. Tuyệt đối không nhai mớm thức ăn, không để trẻ ăn bốc, mút tay, ngậm đồ chơi hay dùng chung khăn tay, chén, bát, cốc, thìa, đồ chơi chưa được khử trùng.
Bên cạnh đó, môi trường sống và học tập của trẻ cần được vệ sinh thường xuyên. Gia đình, nhà trẻ, nhóm trẻ phải chú ý lau rửa các bề mặt, đồ vật trẻ tiếp xúc hằng ngày như tay nắm cửa, đồ chơi, bàn ghế, cầu thang, sàn nhà bằng xà phòng hoặc các chất tẩy rửa thông thường. Chất thải của trẻ phải được thu gom và xử lý đúng quy định trong nhà tiêu hợp vệ sinh. Các bậc phụ huynh và giáo viên cần thường xuyên theo dõi tình trạng sức khỏe của trẻ để kịp thời phát hiện sớm, cách ly và đưa đến cơ sở y tế điều trị, tránh lây bệnh cho những trẻ khác. Trẻ mắc bệnh phải được cách ly ít nhất 10 ngày từ khi khởi bệnh và tuyệt đối không cho đến lớp khi còn triệu chứng.
Đối với các trường hợp bệnh nhẹ, trẻ có thể được chăm sóc tại nhà nhưng phải tuân thủ chặt chẽ các hướng dẫn y tế. Trẻ bệnh cần được cách ly đúng cách, mang khẩu trang, người chăm sóc cũng phải đeo khẩu trang và rửa tay sạch sau mỗi lần tiếp xúc. Trẻ nên được tắm rửa hằng ngày bằng xà phòng, quần áo và tã lót phải được ngâm, trùng nước sôi trước khi giặt sạch. Vật dụng ăn uống như bình sữa, ly, muỗng, bát cơm của trẻ bệnh cần được luộc sôi và sử dụng riêng. Chế độ ăn uống nên bổ sung nhiều nước, các loại nước ép trái cây giàu vitamin để tăng cường sức đề kháng. Khi trẻ sốt cao có thể hạ sốt bằng lau mát với nước ấm hoặc dùng Paracetamol với liều 10–15mg/kg/lần, cách nhau 4–6 giờ; trong trường hợp không hiệu quả có thể kết hợp thêm Ibuprofen theo chỉ định của bác sĩ, tuyệt đối không dùng Aspirin.
Phụ huynh cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay khi xuất hiện các dấu hiệu nguy hiểm như sốt cao liên tục không hạ, giật mình, run tay chân, đi loạng choạng, đảo mắt bất thường, nôn ói nhiều, co giật, thở mệt hoặc quấy khóc kéo dài.
Hiện nay chưa có vaccine phòng bệnh tay chân miệng, do đó biện pháp phòng ngừa hữu hiệu nhất vẫn là giữ gìn vệ sinh cá nhân, rửa tay bằng xà phòng, vệ sinh môi trường bằng dung dịch khử khuẩn, thường xuyên lau chùi đồ chơi, sàn nhà và cách ly trẻ mắc bệnh từ 7 đến 10 ngày kể từ khi khởi phát để ngăn chặn lây lan.