Năm 2025 đánh dấu cột mốc 35 năm Việt Nam kiên cường ứng phó với đại dịch thế kỷ. Theo Bộ Y tế, từ ca nhiễm đầu tiên năm 1990, đến hết năm 2024, cả nước ghi nhận lũy tích 245.762 người nhiễm HIV còn sống và 116.004 người nhiễm HIV tử vong.

Để tiến tới chấm dứt dịch bệnh, Việt Nam đã chuyển sang chiến lược cao hơn: Mục tiêu 95-95-95. Cụ thể là: 95% người nhiễm HIV biết tình trạng của mình; 95% người đã chẩn đoán được điều trị thuốc ARV; và 95% người điều trị ARV có tải lượng virus dưới ngưỡng ức chế.

Tính đến năm 2024, Việt Nam đã đạt được những con số rất khả quan: 87,3% người nhiễm biết tình trạng của bản thân; 78,9% người biết tình trạng đã được điều trị ARV; 96% người điều trị ARV có tải lượng virus dưới ngưỡng ức chế .

Đặc biệt, chỉ số thứ 3 đạt 96% là một thành tựu y tế đáng tự hào, cao hơn mức trung bình của khu vực Châu Á - Thái Bình Dương. Điều này khẳng định chất lượng điều trị tại Việt Nam rất tốt: Người bệnh tuân thủ điều trị sẽ có tải lượng virus thấp đến mức không lây truyền cho bạn tình (K=K). Tuy nhiên, để nâng hai chỉ số đầu (hiện là 87,3% và 78,9%) lên mức 95% vào năm 2030 là một thách thức không nhỏ.

Tại tỉnh Cà Mau, tính lũy tích từ đầu vụ dịch đến 31/10/2025 đã phát hiện 8.636 trường hợp nhiễm HIV, số điều trị ARV lũy tích là 4.667 trường hợp, tử vong 2.163 trường hợp. Công tác chăm sóc và điều trị đang được duy trì tích cực với 3.798 bệnh nhân đang điều trị ARV tại 13 phòng khám ngoại trú (OPC).

Để hiện thực hóa mục tiêu 95-95-95, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Cà Mau đang đẩy mạnh rà soát số liệu trên phần mềm HIV Info 4.0 nhằm quản lý chặt chẽ người nhiễm tại cộng đồng. Bên cạnh đó, tỉnh tập trung mở rộng xét nghiệm sàng lọc để phát hiện người nhiễm mới (trong tháng 11/2025 phát hiện mới 25 ca) và tăng cường điều trị dự phòng trước phơi nhiễm (PrEP) cho các nhóm nguy cơ cao như nam quan hệ tình dục đồng giới (MSM). Đến thời điểm hiện tại, phòng khám điều trị dự phòng trước phơi nhiễm HIV (PrEP) trên địa bàn tỉnh Cà Mau được duy trì tại 2 điểm: Khoa Phòng, chống HIV/AIDS – Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Cà Mau và Trung tâm y tế Khu vực Cà Mau.

Việt Nam đang ở giai đoạn then chốt thực hiện mục tiêu “Chấm dứt dịch bệnh AIDS vào năm 2030”. Để hoàn thành đầy đủ các chỉ tiêu 95-95-95 và giải quyết các tồn tại, chiến lược hiện nay tập trung vào việc đẩy mạnh cung cấp các dịch vụ toàn diện, bao gồm triển khai xét nghiệm HIV tự nguyện và điều trị sớm ARV; đồng thời mở rộng và đa dạng hóa các chương trình dự phòng như PrEP - Biện pháp dự phòng HIV hiệu quả và an toàn, cung cấp bơm kim tiêm sạch và thúc đẩy tham gia bảo hiểm y tế là cách tốt nhất để người nhiễm HIV được điều trị ARV liên tục suốt đời. Song song, cần cấp thiết giải quyết các rào cản xã hội như kỳ thị và phân biệt đối xử - vốn là trở ngại lớn trong việc tiếp cận dịch vụ và giảm sự phụ thuộc vào viện trợ quốc tế, đặc biệt đối với các chương trình dự phòng mang tính then chốt

 “Nhiệm vụ chấm dứt dịch bệnh AIDS” không có nghĩa là tuyệt đối không còn người nhiễm HIV hay không còn ai chết vì AIDS. Thay vào đó, nó có nghĩa là khi AIDS không còn là vấn đề y tế đáng lo ngại trong cộng đồng. Mục tiêu này được xem là đạt khi các tiêu chí sau được đáp ứng: Thứ nhất, số ca nhiễm HIV mới phát hiện mỗi năm dưới 1.000 trường hợp (tương đương dưới 1 người nhiễm mới/100.000 dân). Thứ hai, tỷ lệ người nhiễm HIV tử vong liên quan đến AIDS dưới 1 người trên 100.000 dân. Thứ ba, tỷ lệ lây truyền HIV từ mẹ sang con dưới 2%. Khi đạt được cả ba tiêu chí trên, có thể khẳng định rằng dịch AIDS đã được kiểm soát vững chắc và không còn là mối đe dọa nghiêm trọng đối với sức khỏe cộng đồng.