Hưởng ứng 35 năm Việt Nam ứng phó với HIV/AIDS, trong danh sách các khẩu hiệu hành động năm 2025, Bộ Y tế vẫn đặt thông điệp: "Dùng riêng bơm kim tiêm sạch giúp phòng lây nhiễm HIV" ở vị trí quan trọng . Điều này cho thấy, dù các đường lây truyền khác (như tình dục) đang gia tăng, việc kiểm soát an toàn bơm kim tiêm trong nhóm người nghiện chích ma túy vẫn là nền tảng không thể lơ là để bảo đảm an toàn cho cộng đồng.

Theo các chuyên gia y tế, việc dùng chung bơm kim tiêm là con đường ngắn nhất đưa virus HIV xâm nhập vào cơ thể. Do đó, việc dùng riêng bơm kim tiêm sạch là biện pháp then chốt giúp ngăn chặn lây nhiễm HIV qua đường máu, đặc biệt trong nhóm người sử dụng ma túy dạng tiêm chích. Việc không dùng chung kim tiêm với bất kỳ ai không chỉ bảo vệ sức khỏe bản thân mà còn góp phần quan trọng vào mục tiêu giảm lây lan HIV trong cộng đồng. Bộ Y tế khuyến cáo mỗi lần tiêm phải sử dụng một bơm kim tiêm mới, sạch và an toàn để phòng tránh nguy cơ phơi nhiễm.

Do đó, việc mở rộng và đa dạng hóa các chương trình cung cấp bao cao su, bơm kim tiêm sạch — từ miễn phí thông qua các dự án đến bán thương mại rộng rãi — đang được đẩy mạnh để đảm bảo tính sẵn có và dễ tiếp cận cho người dân.

Song hành với việc sử dụng bơm kim tiêm sạch, chương trình điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế (Methadone) được ví như "liều thuốc vàng" cho người lệ thuộc ma túy. Không chỉ giúp người bệnh từ bỏ ma túy bất hợp pháp, Methadone còn giúp họ ổn định sức khỏe, tâm lý và dừng hoàn toàn việc tiêm chích, từ đó triệt tiêu nguy cơ lây nhiễm HIV qua đường máu.

Số liệu thực tế tại tỉnh Cà Mau cho thấy tính hiệu quả bền bỉ của chương trình Methadone. Tính đến tháng 11/2025, toàn tỉnh đã điều trị lũy tích cho 818 người. Hiện tại, có 211 bệnh nhân đang duy trì điều trị thường xuyên tại cơ sở. Dù trong tháng 11 có biến động nhỏ với 6 người ra khỏi chương trình, nhưng nỗ lực duy trì mạng lưới điều trị này đã góp phần lớn vào việc kìm hãm sự lây lan của dịch bệnh tại địa phương.

Năm 2025, với chủ đề “Đoàn kết là sức mạnh – Chung tay chấm dứt dịch bệnh AIDS”, các biện pháp hỗ trợ phòng ngừa HIV không chỉ là những kỹ thuật y tế đơn thuần mà còn là vấn đề xã hội. Hiện nay, sự kỳ thị và phân biệt đối xử vẫn là rào cản lớn khiến nhóm nguy cơ cao, đặc biệt là người tiêm chích ma túy, e ngại tiếp cận các dịch vụ như bơm kim tiêm sạch hay điều trị Methadone. Việc tạo dựng môi trường thân thiện, không định kiến là yếu tố quyết định để các giải pháp phòng ngừa phát huy hiệu quả, góp phần giảm lây nhiễm HIV trong cộng đồng.

Việc hỗ trợ một người tiêm chích tiếp cận bơm kim tiêm sạch hay điều trị Methadone không chỉ giúp họ giảm rủi ro nhiễm HIV, mà còn bảo vệ gia đình họ và toàn xã hội. Mỗi chiếc kim tiêm sạch, mỗi liều Methadone ổn định là một bước tiến nhỏ nhưng vững chắc trên con đường hướng tới mục tiêu loại trừ AIDS tại Việt Nam vào năm 2030.