Ngành Y tế Cà Mau tăng cường các hoạt động truyền thông nâng cao kiến thức về HIV/AIDS

Kỳ thị và phân biệt đối xử liên quan đến HIV thường xuất hiện tại gia đình, cơ sở y tế, nơi làm việc, trường học và cả trong chính suy nghĩ của người nhiễm HIV. Đây là rào cản khiến nhiều người thuộc nhóm nguy cơ ngại xét nghiệm, người nhiễm HIV không dám tiếp cận điều trị hoặc gián đoạn điều trị ARV.

Tại các cơ sở y tế, kỳ thị có thể xuất hiện dưới nhiều hình thức như thái độ xa lánh, sợ lây nhiễm không có căn cứ, đánh dấu hồ sơ bệnh án, áp dụng các biện pháp phòng hộ không cần thiết, từ chối hoặc trì hoãn chăm sóc. Những hành vi tưởng như nhỏ nhặt này làm người bệnh tổn thương, giảm lòng tin vào hệ thống y tế, tăng nguy cơ bỏ điều trị và kéo theo hậu quả lớn hơn cho cộng đồng. 

Chính vì vậy, tại tài liệu “Hướng dẫn thực hiện giảm kỳ thị và phân biệt đối xử liên quan đến HIV trong cơ sở y tế” Bộ Y tế khẳng định xây dựng môi trường y tế không kỳ thị là một trong những nhiệm vụ cấp thiết để người nhiễm HIV được sống trọn vẹn và an toàn. Tài liệu nêu rõ: giảm kỳ thị không chỉ là trách nhiệm của từng nhân viên y tế mà là quá trình liên tục nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ.

Các cơ sở y tế được yêu cầu tổ chức tập huấn định kỳ, khảo sát thái độ của nhân viên và phản ánh của người bệnh; xây dựng quy tắc thực hành không phân biệt đối xử; giám sát việc bảo mật thông tin và quy trình tiếp nhận, chăm sóc; đồng thời xử lý nghiêm các hành vi vi phạm.

Quan trọng hơn, sự tham gia của chính người nhiễm HIV trong hoạt động tập huấn và truyền thông được xem là yếu tố then chốt giúp cán bộ y tế hiểu hơn về cảm xúc và nhu cầu thực tế của họ. Khi ngành y tế thể hiện sự tôn trọng, quan tâm và thái độ chuyên nghiệp, người bệnh sẽ tin tưởng hơn, tuân thủ điều trị tốt hơn và sức khỏe cộng đồng được bảo vệ hiệu quả hơn.

Bằng chứng khoa học đã chứng minh HIV không lây qua các tiếp xúc thông thường như bắt tay, ôm, ăn uống chung, dùng chung dụng cụ sinh hoạt hoặc làm việc chung. Vi rút chỉ lây qua ba con đường: đường máu, quan hệ tình dục không an toàn và từ mẹ sang con.

Cùng với đó, nguyên lý khoa học “Không phát hiện = Không lây truyền” (K=K) cho thấy: người nhiễm HIV điều trị ARV đều đặn, đạt tải lượng vi rút dưới ngưỡng phát hiện sẽ không còn khả năng lây nhiễm qua đường tình dục. Đây là minh chứng mạnh mẽ để khẳng định rằng người nhiễm HIV hoàn toàn có thể sống khỏe mạnh, lập gia đình, sinh con và đóng góp tích cực cho xã hội như bất kỳ ai.

Xóa bỏ kỳ thị không chỉ là nhiệm vụ của ngành y tế, mà là trách nhiệm của cả cộng đồng. Mỗi người cần hiểu đúng về HIV, tránh lan truyền những định kiến sai lệch; không phán xét, xa lánh hay soi xét đạo đức của người nhiễm HIV. Thay vào đó, hãy ủng hộ họ tiếp cận điều trị, chia sẻ và tôn trọng như những thành viên bình đẳng trong xã hội.

Bởi khi kỳ thị chấm dứt, người nhiễm HIV không còn sợ hãi, họ sẽ chủ động xét nghiệm, tuân thủ điều trị và hòa nhập cuộc sống. Đó chính là cách cộng đồng cùng nhau tiến tới mục tiêu chấm dứt đại dịch AIDS.