Đẩy mạnh các hoạt động truyền thông PCTHTL để lan tỏa thông điệp bảo vệ sức khỏe cho cộng đồng.

Hút thuốc thụ động là việc một người hít phải khói thuốc từ người khác, bao gồm khói thuốc từ đầu điếu đang cháy và khói thuốc mà người hút phả ra. Đây là một hình thức phơi nhiễm với các chất độc hại trong khói thuốc lá, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Hút thuốc thụ động làm tăng nguy cơ mắc ung thư phổi, bệnh tim mạch, các bệnh về đường hô hấp, và đặc biệt nguy hiểm cho trẻ em, có thể gây ảnh hưởng đến sự phát triển não bộ và hệ thần kinh của trẻ. 

Bác sĩ Huỳnh Ngọc Lan Chi, Trưởng trạm Y tế xã Lương Thế Trân cho biết: Hút thuốc lá thụ động là tình trạng hít phải khói thuốc từ môi trường xung quanh mà không trực tiếp hút thuốc. Khói sinh ra từ điếu thuốc được chia thành bốn luồng khói. Luồng khói thứ nhất được sinh ra từ đầu điếu thuốc đang cháy bốc khói nghi ngút trên tay người hút. Đây là luồng khói có nhiều độc chất nhất vì các sợi thuốc lá cháy không hoàn toàn. Luồng khói thứ hai được sinh ra khi con người hút vào phổi. Đây là luồng khói chỉ có người hút bị tác hại nhưng luồng khói này ít độc hại nhất vì người hút tạo ra luồng gió giúp đốt cháy các sợi thuốc lá gần hoàn toàn tạo ra CO2 và hơi nước.

Luồng khói thứ ba do người hút nhả ra, đây là luồng khói có thể mang theo mầm bệnh nếu người hút có các bệnh truyền nhiễm như lao, sởi, cúm… Luồng khói thứ tư là luồng khói lắng đọng, nghĩa là điếu thuốc được hút xong, không còn thấy làn khói bay bay nữa nhưng vẫn còn một luồng khói thuốc độc hại tồn tại trong môi trường. Đây là luồng khói tồn tại trong môi trường lâu nhất và lắng đọng sâu trong phổi nhất.

“Luồng khói thứ tư có thể bám vào tóc, quần áo, vật dụng mang đi nơi khác. Chẳng hạn như chúng ta không hút thuốc nhưng đến nơi làm việc chung với người hút thuốc sẽ bị khói thuốc bám vào người chúng ta, khi chúng ta về nhà tiếp xúc với con, với người thân thì con và người thân chúng ta cũng bị hút thuốc lá thụ động”, bác sĩ Chi nhấn mạnh.

Khói thuốc lá có nhiều chất độc hại, bao gồm: Hợp chất hữu cơ Benzopyrene, hợp chất hữu cơ Formaldehyde, chì, carbon monoxide, asen, amoniac, xyanua. Một số chất độc hại này từ không khí đi vào phổi và máu, làm tăng nguy cơ mắc bệnh của nhiều người. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng, nếu sống cùng một người hút thuốc lá sẽ làm tăng nguy cơ ung thư phổi từ 20%-30%. Tiếp xúc với khói thuốc lá có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư khác (ung thư cổ tử cung, thận, vòm họng, trực tràng và khối u não) ít nhất là 30%.

Hút thuốc lá thụ động cũng gây ra các vấn đề sức khỏe khác, bao gồm hen suyễn và bệnh tim. Những đối tượng như phụ nữ mang thai, người cao tuổi, người có bệnh về hô hấp hoặc bệnh tim có nguy cơ ảnh hưởng sức khỏe nghiêm trọng hơn từ khói thuốc lá. Đặc biệt là trẻ trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, vì cơ thể và phổi của trẻ vẫn đang trong quá trình hoàn thiện và phát triển. Trẻ em tiếp xúc với khói thuốc lá có nguy cơ mắc một số bệnh như nhiễm trùng tai, hen suyễn, nhiễm trùng phổi, ho, khò khè, hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh (SIDS).

Để phòng tránh tác hại của khói thuốc lá thụ động, rất cần sự chung tay của mỗi người, mỗi nhà và cả cộng đồng cùng thiết lập một môi trường không khói thuốc lá. Ủng hộ môi trường làm việc không khói thuốc, chọn nơi công cộng không khói thuốc. Bảo vệ trẻ em và người thân trong gia đình bằng cách tránh để trẻ tiếp xúc với khói thuốc, hỗ trợ người thân cai thuốc. Chia sẻ thông tin về tác hại của hút thuốc lá thụ động với bạn bè, người thân, hoặc đồng nghiệp. Tham gia vào các hoạt động tuyên truyền do địa phương, trường học... tổ chức để lan tỏa thông điệp bảo vệ sức khỏe cộng đồng, bác sĩ Chi khuyến cáo.