Ảnh hưởng tới sức khỏe

Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), trên thế giới, sử dụng các sản phẩm thuốc lá điếu thông thường đã khiến cho 08 triệu người tử vong mỗi năm (07 triệu do hút thuốc trực tiếp và 1,2 triệu do hút thuốc thụ động). Tại Việt Nam, WHO ước tính sử dụng thuốc lá gây ra ít nhất 40 ngàn ca tử vong mỗi năm. Chi phí điều trị mới chỉ 5/25 nhóm bệnh (ung thư phổi, ung thư đường tiêu hóa - hô hấp trên, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, nhồi máu cơ tim, đột quỵ) trên tổng số 25 bệnh do thuốc lá gây ra tại Việt Nam khoảng 1% GDP tương đương với 3 tỷ USD (67.000 tỷ đồng).

Y sĩ Hoàng Văn Phong, cán bộ truyền thông TTYT huyện Năm Căn cho biết: Trong khói thuốc lá chứa tới hơn 7.000 chất hoá học, trong đó có khoảng 70 chất là tác nhân gây ung thư. Khi hút thuốc lá, khói thuốc hít qua phổi ngấm vào máu, tích lũy lâu ngày trở thành điều kiện và nguyên nhân gây nên các bệnh tim mạch, viêm nhiễm đường hô hấp gây tổn thương trong lòng mạch máu. Ngoài ra, hút thuốc lá còn làm giảm số lượng và chất lượng tinh trùng, dễ dẫn đến vô sinh ở nam giới; tăng nguy cơ ung thư tử cung, rối loạn kinh nguyệt, ung thư vú đối với phụ nữ; làm cho trẻ em dễ bị còi xương, trí tuệ chậm phát triển, suy dinh dưỡng...

Những người không hút thuốc, nhưng hít phải khói thuốc lá hay còn gọi là hút thuốc lá thụ động cũng phải gánh chịu hậu quả nặng nề. Ở nước ta, mỗi năm có khoảng 40.000 người tử vong do các bệnh có liên quan đến thuốc lá và khoảng 33 triệu người không hút thuốc bị ảnh hưởng do hít phải khói thuốc thụ động.

Trong khoảng 10 năm trở lại đây, sự xuất hiện và gia tăng thuốc lá thế hệ mới làm ảnh hưởng đến sức khỏe, môi trường và các hệ lụy kèm theo với con người, nhất là thanh thiếu niên. Chỉ riêng năm 2023, đã có 1.224 ca nhập viện do sử dụng thuốc lá điện tử. 

            Thuốc lá thế hệ mới

Thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng là các loại thuốc lá thế hệ mới đang có xu hướng ảnh hưởng lớn đến giới trẻ hiện nay. Chất nicotine trong các sản phẩm này là chất gây nghiện mạnh làm cho người sử dụng sẽ trở nên phụ thuộc vào các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới này, đồng thời việc sử dụng chúng có thể dẫn đến hoặc duy trì việc sử dụng các sản phẩm có chứa nicotine khác, bao gồm cả thuốc lá, cũng như tăng nguy cơ sử dụng rượu, ma túy và các chất gây nghiện khác. Nicotine có thể ảnh hưởng đến sự phát triển não bộ ở lứa tuổi thanh thiếu niên và thậm chí có thể gây tổn thương bào thai, dẫn đến cân nặng sơ sinh thấp, tăng nguy cơ đẻ non và tăng nguy cơ hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh.

Hiện nay trên thế giới đã xuất hiện công nghệ hybrid công nghệ lai giữa thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng - làm nóng dung dịch điện tử để tạo ra hóa hơi đi qua ngăn/ống đựng thuốc lá tạo ra hương vị thuốc lá đích thực, không đốt nóng trực tiếp sản phẩm thuốc lá mà kết hợp giữa dung dịch thuốc lá điện tử và nguyên liệu thuốc lá. Do đó, rất khó để xác định và liệt kê đầy đủ các dạng sản phẩm thuốc lá mới trong thời gian tới.

Bên cạnh đó, thuốc lá điện tử rất phong phú và đa dạng, các sản phẩm này được thiết kế rất bắt mắt với nhiều màu sắc và hình dạng khác nhau như hình thỏi son, hình cây bút, hình cái kem, hình bật lửa,... nên không thể biết người đó có dùng thuốc lá điện tử phối trộn với ma túy hay không, điều này đặc biệt nguy hiểm đối với người vị thành niên, học sinh.

Y sĩ Hoàng Văn Phong thông tin: Nhiều loại thuốc lá điện tử sử dụng các hương liệu tạo mùi thơm hấp dẫn như mùi bạc hà, cam, dâu tây, sô cô la, caramen... có thể dẫn đến ngộ độc ở trẻ nhỏ, do uống nhầm hoặc kích thích trẻ em, thanh thiếu niên sử dụng thuốc lá điện tử và đây là con đường dẫn đến việc sử dụng các chất gây nghiện khác bao gồm cả hút thuốc lá truyền thống, sử dụng rượu bia, ma túy... Bên cạnh đó, việc sử dụng thuốc lá điện tử có thể gây tổn thương phổi không hồi phục. Các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới do sử dụng pin để làm nóng và tạo ra dạng hơi, vì vậy cũng làm tăng nguy cơ bỏng và các tai nạn khác, bao gồm các vụ nổ từ thiết bị sạc điện bị lỗi hoặc sử dụng sai.

Theo Tổ chức Y tế thế giới, các sản phẩm thuốc lá truyền thống hay thuốc lá thế hệ mới đều độc hại đối với sức khỏe và cho đến nay, ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy tác hại của các loại thuốc lá thế hệ mới. Đặc biệt về mặt xã hội, thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng với hình thức bắt mắt, nhiều hương vị tạo sự hấp dẫn, có xu hướng nhắm tới đối tượng là giới trẻ với nhiều hình thức tiếp cận bán hàng qua mạng xã hội, internet, qua app điện thoại... là những hình thức mà giới trẻ thường sử dụng sẽ làm ảnh hưởng xấu đến thế hệ tương lai, với những nguy hại về sức khỏe khi sử dụng.